Europa-Park, van postkoets tot beste park ter wereld

Europa-Park is een van de best bezochte attractieparken van Europa. In 2019 brachten ruim 5,7 miljoen gasten een bezoek. Ook steeds meer Nederlanders en Belgen weten de weg naar het Duitse attractiepark te vinden. Het park is al zes keer uitgeroepen tot beste attractiepark ter wereld en uit recent onderzoek blijkt dat 82% van de bezoekers binnen drie jaar opnieuw het park bezoekt. Wat is de sleutel tot het succes? Een kijkje achter de schermen geeft inzichten. Dat Europa-Park niet alleen een sociaal betrokken familiebedrijf is, maar ook producent van attracties en achtbanen, lijkt een belangrijke rol te spelen.

Terug in de tijd
De geschiedenis van het attractiepark begint meer dan 200 jaar geleden. In 1780 richtte Paul Mack in het Duitse Waldkirch een bedrijf op dat gespecialiseerd was in het bouwen van houten postkoetsen. De zaken liepen goed en daarom besloot Paul in 1880 om wagens te bouwen die geschikt waren voor het transport van orgels. Later kwamen daar ook nog de wagens bij voor de kermis en het circus. Vanaf 1920 ging de fabriek zich bezighouden met de ontwikkeling van attracties voor jaarmarkten. Een jaar later werd de eerste houten achtbaan voor een attractiepark gebouwd. Sindsdien ging het familiebedrijf verschillende soorten attracties bouwen en groeide het snel uit met klanten over de hele wereld. Inmiddels gaat 95% van de productie naar het buitenland. Ook in vele Nederlandse en Belgische parken, waaronder de Efteling en Walibi, staan attracties van deze fabrikant: Mack Rides. Dit bedrijf hoort nu tot een van de vijf grootste achtbaanbouwers ter wereld.

Het park: showroom voor eigen attracties
Het waren uiteindelijk Franz Mack en zijn zoon Roland die in 1972 op reis waren en op het idee kwamen om een eigen attractiepark te bouwen. Het park moest een ‘levende showroom’ worden van de producten die de fabriek in Waldkirch kon maken. Uiteindelijk kreeg de familie Mack toestemming om een park te bouwen in Rust, een klein dorp in het Zwarte Woud, aan de rand van de Elzas. Op 12 juli 1975 opende Europa-Park voor het eerst de deuren. In dat jaar bezochten zo’n 250.000 mensen het park. Het park bestaat inmiddels uit 15 themagebieden waarin Europese landen tot in de kleine details zijn nagebouwd. Verdeeld over de themagebieden bevinden zich meer dan 100 attracties (90% van Mack Rides) en shows, waaronder 13 achtbanen. Nieuwe producten van Mack Rides worden steeds als eerste in Europa-Park geplaatst. Hierdoor maken parkbezoekers als eerste kennis met innovaties. Virtual reality op achtbanen werd bijvoorbeeld voor het eerst in Europa-Park toegepast. Bezoekers dragen een speciale bril en bevinden zich in een andere wereld terwijl ze tegelijkertijd de wind, krachten en bewegingen van een echte achtbaan ondergaan.

Culinair aanbod
Ook op culinair gebied heeft Europa-Park veel te bieden. In eerste instantie wilde de familie Mack het restaurantbedrijf in het park verpachten. Toen de gegadigde daarvoor overleed, besloot de familie Mack deze taak zelf op te pakken. Inmiddels heeft Europa-Park het grootste aantal restaurants op één locatie in Duitsland. De kwaliteit van het eten is belangrijk. In het park is fastfood verkrijgbaar, maar er worden vooral typische lekkernijen uit de gepresenteerde landen geserveerd: zoals tapas in Spanje, raclette in Zwitserland en poffertjes in Holland. Verder is Europa-Park het eerste en enige park ter wereld met Michelin-sterren: restaurant Ammolite in de vuurtoren van hotel Bell Rock heeft er twee. Daarnaast zijn er nog talloze andere eetgelegenheden, waaronder Foodloop. Dit is een restaurant voor de lekkere ‘track’ waar het eten via een achtbaan met loopings op tafel komt. De diverse locaties bieden overigens ook mogelijkheden voor grote en kleine bedrijfsbijeenkomsten en evenementen. Jaarlijks vinden er zo’n 1.300 plaats. Europa-Park noemt dat confertainment: een samenstelling van de woorden conferences en entertainment

Overnachtingsmogelijkheden
Europa-Park biedt zijn bezoekers verschillende mogelijkheden om te overnachten. Denk aan zes themahotels met in totaal 5.800 bedden (viersterren en viersterren superior). Ook deze ‘hoteltaak’ had de familie Mack in eerste instantie niet voor zichzelf in gedachten. Maar toen op het laatste moment een hotelketen afhaakte, besloot de familie toch zelf een hotel te beginnen. In 1995 opende het eerste hotel, El Andaluz, zijn deuren. Oorspronkelijk was dit hotel nog een etage hoger, maar opa Franz Mack twijfelde blijkbaar nog. Hij sloop ’s nachts uit zijn bed om de bovenste etage op de bouwtekening uit te gummen. In 1999 volgde hotel Castillo Alcazar, in 2004 hotel Colosseo, in 2007 hotel Santa Isabel, in 2012 hotel Bell Rock en in 2019 hotel Krønasår. Overnachten kan ook in tipitenten, huifkarren of blokhutten van het Camp Resort of in de eigen caravan of camper op de camping.

Doorontwikkeling
Europa-Park heeft een sterke marktpositie. Om het resort en de regio ook op de lange termijn aantrekkelijk te houden voor gasten van verder weg, blijft doorontwikkeling belangrijk. Op 28 november 2019 begon Europa-Park aan een nieuw hoofdstuk in de familiegeschiedenis. Op die dag opende Europa-Park de deuren van zijn ‘second gate’: Waterwereld Rulantica. Dit nieuwe en baanbrekende project is de grootste investering van de familie Mack tot nu toe (180 miljoen euro inclusief infrastructuur). Jaarlijks worden in dit indoor waterpark zo’n 600.000 tot 700.000 bezoekers verwacht. Van het totale project (63 voetbalvelden groot) zijn nu de eerste twee onderdelen voltooid: het waterpark en het eerder genoemde themahotel Krønasår dat in mei 2019 is geopend. Dit hotel biedt gasten via een brug exclusieve toegang tot Rulantica.

Familiebedrijf
Het familiebedrijf Europa-Park wordt op dit moment geleid door de broers Roland en Jürgen Mack (de zevende generatie vanaf de start van de onderneming in 1780) en Michael en Thomas Mack: de zonen van Roland Mack. Ann-Kathrin, de dochter van Roland Mack, is als architect voor het eerst betrokken bij de nieuwste projecten. De taken worden in fases overgedragen aan de achtste generatie. Dat traject kan nog wel even duren, want de 70-jarige Roland Mack werkt nog steeds met veel plezier. De familie staat er niet alleen voor: ze heeft ruim 4.100 medewerkers in dienst. Voor een goede aansturing is de managementstructuur onlangs gewijzigd. Managers leggen voortaan verantwoording af aan de familie. Aan personeel wordt ook op andere manieren veel aandacht besteed, bijvoorbeeld met de bouw van woningen voor medewerkers en een uitgebreid opleidingsprogramma waarmee medewerkers zich kunnen ontwikkelen naar een andere functie. Dat kan in een van de twee parken zijn, bij het moederbedrijf Mack Rides of bij een van de dochterbedrijven, waaronder een mediaproductiebedrijf (Mack Media), een animatiestudio (Mack Animation), een ontwerp- en engineeringbureau (Mack Solutions), een muziekstudio (Mack Music), een entertainmentbureau (Blue Banana) of Tacumeon dat zich bezighoudt met mediabased attracties. Al deze bedrijven werken overigens ook voor andere attractieparken. Ook indirect draagt Europa-Park bij aan de werkgelegenheid in de regio: dit betreft circa 8.500 banen bij onder andere toeleveranciers, winkels en verblijfsaccommodaties.

Duurzaamheid
De maatschappelijke verantwoordelijkheid van familiebedrijven is over het algemeen groter dan gemiddeld. Dat geldt zeker ook voor Europa-Park. Het park hecht veel waarde aan het langetermijnperspectief en het behoud van de regio. Daarvoor werkt het voortdurend aan het verbeteren van de ecologische, economische en sociale duurzaamheidsaspecten en gaat daar ver in. Aanvankelijk lag de focus op natuurbehoud en recycling, maar tegenwoordig houdt het management zich ook bezig met energie-, water-, grondstoffen- en gebouwenbeheer. In 2013 ontving Europa-Park als eerste park ter wereld al het certificaat ‘Green Amusement Park’. Het park kreeg dit certificaat van het internationaal erkende testcentrum TÜV Süd vanwege zijn goede beoordeling voor de winning en het hergebruik van energie.

Prijzen
Een blik in de prijzenkast leert dat de inspanningen hun vruchten afwerpen. Europa-Park sleepte de afgelopen jaren diverse belangrijke prijzen in de wacht. Een voorbeeld is de verkiezing van het internationale vakblad Amusement Today. Deze riep Europa-Park de afgelopen zes jaar op rij uit tot beste attractiepark ter wereld. Andere prestigieuze prijzen die meerdere jaren op rij werden gewonnen zijn de Travellers’ Choice Award van Tripadvisor voor ‘het beste park in Europa’ en de ANWB-award voor ‘het leukste uitje over de grens’. Bij de laatstgenoemde verkiezing van de ANWB zijn niet alleen het aantal stemmen bepalend, maar ook de scores op onderdelen als de prijs/kwaliteit, sfeer, personeel, faciliteiten en aanbod.

Meer informatie
Meer Nederlandstalige informatie over attractiepark Europa-Park staat op www.europapark.de.